Καλλιεργητικές φροντίδες
Φως
Για να κρατηθεί μια ορχιδέα εύρωστη και υγιής, πρέπει να δέχεται αρκετές ώρες φωτισμού καθ’ όλη τη διάρκεια της μέρας. Η ιδανική διάρκεια είναι 12-14 ώρες φυσικού ή τεχνητού φωτός καθημερινά. Τοποθετείστε τις ορχιδέες σε σημείο που ο προσανατολισμός είναι ανατολικός, ιδιαίτερη προσοχή όμως πρέπει να δοθεί ώστε να μην έρχονται ποτέ σε επαφή με το άμεσο ηλιακό φως, γιατί μπορεί να προκληθούν εγκαύματα στα φύλλα. Μπορούμε να ελέγξουμε τα επίπεδα φωτισμού ως εξής:
• Αν το φύλλωμα είναι υγιές, τότε το φυτό έχει πράσινο σκούρο χρώμα και ο φωτισμός είναι επαρκής.
• Αν το χρώμα του φυλλώματος έχει πολύ σκούρο πράσινο χρώμα ή αν τα μπουμπούκια πέφτουν, είναι σημάδι ότι το φως δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του.
• Αν τα φύλλα είναι ανοιχτόχρωμα ή κιτρινίσουν, είναι σημάδι ότι χρειάζονται λιγότερο φως.
Θερμοκρασία
Ιδανική θερμοκρασία ανάπτυξης των περισσότερων ειδών είναι 15-27 oC κατά τη διάρκεια της ημέρας και 11-15 oC κατά τη διάρκεια της νύχτας. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει διαφορά θερμοκρασίας στην ημέρα και τη νύχτα καθώς με αυτό τον τρόπο προάγεται η διαφοροποίηση ανθοφόρων οφθαλμών.
Πότισμα
Το πότισμα είναι η σημαντικότερη εργασία για τις ορχιδέες που καλλιεργούνται σε γλάστρες. Όπως και στα αερόφυτα, η περίσσεια της υγρασίας μπορεί να αποβεί καταστροφική για το φυτό. Το στάσιμο νερό προκαλεί έλλειψη οξυγόνου και προσφέρει πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη ασθενειών, με αποτέλεσμα το θάνατο του φυτού. Ιδανική συχνότητα ποτίσματος είναι μια φορά την εβδομάδα, ενώ το υπόστρωμα πρέπει να διατηρείται στεγνό ανάμεσα στα ποτίσματα και το νερό που αποστραγγίζει να μην έρχεται σε επαφή με τις ρίζες ή το υπόστρωμα.
Ο τρόπος που ποτίζεται μία ορχιδέα είναι εμβαπτίζοντας για 5-10 λεπτά σε χλιαρό νερό. Στη συνέχεια την αφήνουμε να στραγγίσει και να στεγνώσει καλά, φροντίζοντας να μην υπάρχει καθόλου στάσιμο νερό στο κασπώ ή στο πιατάκι της γλάστρας. Ιδανικό θα ήταν να ποτίζονται με νερό της βροχής που δεν είναι χλωριωμένο, όπως το νερό των δικτύων.
Η έλλειψη νερού κάνει τα φύλλα θαμπά και τις ρίζες αφυδατωμένες και γκριζωπές ενώ η υπερβολική άρδευση προκαλεί καφέτιασμα στις ρίζες και μαρασμό στα φύλλα. Ρίζες πράσινες και υγιείς είναι σημάδι σωστής άρδευσης.
Λίπανση
Για τη λίπανση των φυτών σας χρησιμοποιήστε ειδικό λίπασμα κατάλληλο για ορχιδέες δύο φορές το μήνα από Μάρτιο έως Οκτώβριο, ειδικά όταν το φυτό δεν έχει άνθη, για να προαχθεί η ανθοφορία τους. Το χειμώνα και την περίοδο που ακολουθούν τις μεταφυτεύσεις, η λίπανση καλό είναι να αποφεύγεται. Τέλος, κάθε 6 μήνες, πρέπει να εφαρμόζεται ξέπλυμα με νερό, για να μη συσσωρεύονται άλατα στο υπόστρωμα καλλιέργειας. Η διαδικασία αυτή γίνεται ρίχνοντας αρκετό νερό στο υπόστρωμα και αφήνοντάς το να ξεπλυθεί καλά. Φυσικά, το αφήνουμε να στεγνώσει και να στραγγίσει πριν τοποθετηθεί στην οριστική του θέση.
Υγρασία περιβάλλοντος
Τα περισσότερα είδη ορχιδέας αγαπούν την υγρασία και χρειάζονται γύρω στο 60 με 80 %. Μπορούμε να αυξήσουμε την υγρασία στο χώρο που καλλιεργούνται είτε ψεκάζοντάς τες με νερό νωρίς το πρωί, είτε τοποθετώντας τες πάνω σε δίσκο με χαλίκι και νερό χωρίς όμως να έρχονται σε επαφή με αυτό οι ρίζες. Στην περίπτωση αυτή φροντίζουμε να συμπληρώνουμε το νερό στο δίσκο. Ο σωστός αερισμός με την συχνή ανανέωσή του δεν πρέπει να παραμελείται. Χαρακτηριστικό σημάδι έλλειψης υγρασίας είναι η παραμόρφωση των ανθέων και το κατσάρωμα των φύλλων.
Υπόστρωμα καλλιέργειας
Τα περισσότερα είδη ορχιδέας, εκτός από λίγες εξαιρέσεις, είναι επίφυτα, δηλαδή μεγαλώνουν στον αέρα, στηριζόμενα σε δέντρα ή βράχους. Επομένως, για την καλλιέργειά τους σε φυτοδοχεία δεν απαιτείται χώμα, αλλά ανάλογα με το είδος χρησιμοποιούμε διαφορετικό υπόστρωμα καλλιέργειας. Το πιο διαδεδομένο υπόστρωμα είναι ο φλοιός πεύκου ή ελάτου, ενώ άλλα υποστρώματα μπορεί να είναι φελλός, καρύδα, χαλίκι, τύρφη, πέτρες κλπ. Το σημαντικότερο κριτήριο επιλογής υποστρώματος είναι να επιτρέπει στον αέρα να περνάει από τις ρίζες ώστε να αναπνέουν σωστά, αλλά και να μην εμποδίζει την αποστράγγιση του νερού, καθώς αυτό θα προκαλέσει στις ρίζες έλλειψη οξυγόνου.
Πολλαπλασιασμός
Ο καλύτερος τρόπος για πολλαπλασιασμό της ορχιδέας είναι η διαίρεση του ριζώματος, διαδικασία που σημαίνει όμως ότι η άνθιση θα ανασταλεί για αρκετό χρονικό διάστημα. Δίνουμε βάση ώστε τα νέα φυτά που θα προκύψουν από τη διαίρεση, να έχουν ικανοποιητικό μέγεθος για να μην καθυστερήσει η ανάπτυξή τους.
Γλάστρες-Μεταφύτευση
Βασικό είναι οι ορχιδέες να φυτεύονται σε ειδικά σχεδιασμένες γλάστρες για ορχιδέες που έχουν τρύπες και επιτρέπουν τον αερισμό. Να αποφεύγεται η τοποθέτησή τους σε κασπώ ή αν τοποθετηθούν, να ελέγχονται τακτικά ώστε να μην συγκρατούν νερό. Ιδανική επιλογή είναι οι πήλινες γλάστρες γιατί στεγνώνουν ταχύτερα ή οι διάφανες που έχουν τρύπες αποστράγγισης.
Μεταφύτευση γίνεται στις ορχιδέες κάθε 1-2 χρόνια και νωρίτερα μόνο αν το υπόστρωμα έχει χαλάσει. Οι ορχιδέες δεν μεταφυτεύονται ποτέ όταν είναι ανθισμένες ή σε περίοδο ανάπτυξης. Η διαδικασία έχει ως εξής: Αφαιρούμε το φυτό και πετάμε το παλιό υπόστρωμα. Τοποθετούμε στη συνέχεια, το φυτό στη νέα γλάστρα και γεμίζουμε τα κενά ανάμεσα στις ρίζες με το νέο υπόστρωμα. Τα πιέζουμε λίγο με προσοχή ώστε να σταθεροποιηθούν οι ρίζες και ποτίζουμε. Αν οι ρίζες βγαίνουν προς τα έξω μην θορυβηθείτε. Οι ρίζες αυτές λέγονται εναέριες και έχουν κάποιο βαθμό φωτοσυνθετικής ικανότητας.
Ανθοφορία
Οι περισσότερες ορχιδέες ανθίζουν δύο φορές το χρόνο, ενώ άλλες μόνο μία φορά. Τα άνθη διατηρούνται μία έως τέσσερις εβδομάδες, εκτός της Phalenopsis που διατηρούνται από έναν έως τρεις μήνες.
Μετά την ανθοφορία
Αφού ολοκληρωθεί η ανθοφορία, κόβουμε το στέλεχος πάνω από τον 2ο οφθαλμό μετρώντας από κάτω, ενώ αν δεν υπάρχει οφθαλμός, το κόβουμε πιο χαμηλά. Παράλληλα, συνεχίζουμε να του παρέχουμε όλες τις καλλιεργητικές φροντίδες όπως πριν. Η παραγωγή νέων ριζών και οφθαλμών είναι σημάδι υγιούς φυτού. Την περίοδο αυτή χωρίς ανθοφορία, χορηγούμε κανονικά λίπασμα.
Εχθροί και ασθένειες
Οι κυριότεροι εχθροί που προσβάλλουν τις ορχιδέες είναι τα κοκκοειδή, οι θρίπες και ο τετράνυχος, ενώ οι μυκητολογικές ασθένειες προσβάλλουν κυρίως τις ρίζες. Σε κάθε περίπτωση, μεταφέρουμε το προσβεβλημένο φυτό μακριά από τα υπόλοιπα και ανάλογα με την έκταση της προσβολής αξιολογούμε και τον τρόπο καταπολέμησής τους.
Για τον τετράνυχο, αυξάνουμε την υγρασία του περιβάλλοντος ενώ παράλληλα φροντίζουμε να ψεκάσουμε και με ένα σκεύασμα κατάλληλο για την καταπολέμησή του. Τα κοκκοειδή, σε μικρής έκτασης προσβολή μπορούμε να τα απομακρύνουμε με βαμβάκι εμποτισμένο σε οινόπνευμα, αφαιρώντας τα τοπικά. Διαφορετικά ψεκάζουμε με κατάλληλο εντομοκτόνο. Ο θρίπας καταπολεμείται με κατάλληλο εντομοκτόνο. Σε κάθε περίπτωση όμως απευθυνθείτε στους κατά τόπους γεωπόνους της περιοχής σας, ώστε να σας δώσουν τις κατάλληλες λύσεις.
Τέλος, οι μυκητολογικές ασθένειες που προσβάλλουν τη ρίζα είναι πιο σοβαρές. Εάν η προσβολή είναι στην αρχή, απομακρύνουμε τις προσβεβλημένες ρίζες ενώ αν έχει προχωρήσει, τότε η ασθένεια είναι δύσκολο να καταπολεμηθεί.
Με φιλικούς χαιρετισμούς
Semkos Vasilis
Plant expert
team Airplants.gr
Αννα
Βοηθήστε με δεν ξέρω τι ακριβώς έχει!!!εχω κάνει πολλά διαφορά αλλα δεν γίνεται τπτ!
Ευα ΠΑΝΤΖΗ
Υπέροχες συμβουλές από υπέροχο παραγωγό Οι δικές μου μου ρίχνουν τα ανθοί θερμοκρασία όλη τημ μέρα με καλοριφέρ 21ο και το βράδυ 23-24ο .Μάλλον πρέπει να κάνω λάθος στην θερμοκρασία Μπορώ να τις βάλω σε δωμάτιο με χαμηλή θερμοκρασία την ημέρα 19-20ο και το βράδυ 21οΔενμπορω να κάνω κάτι άλλο .η υγρασία είναι στο θερμόμετρο στο ΕΕ δηλαδή καθόλου;;
Γεωργία
Καλησπερα…εχω 2 ορχιδεες…την μια 3 χρονια και την αλλη την εχω απο τον απριλιο
Αυτη που εχω 3χρονια οταν ξερΘηκαν τα κλωναριατης τα εκοψα οπως μου ειχεπει καποιος γεωπονος…βγαζει νεα φυλλα βγαζει ριζες αλλα οχι κλωναρια…γιατι? Που μπορω να σας στειλ και μια φωτο να τις δειτε?
Ευχαριστω